Điểm Du lịch Di tích danh lam thắng cảnh quần thể hang động khu vực chùa Tiên thuộc Ban Quản lý các Khu di tích huyện Lạc Thủy, cánh thủ đô Hà Nội chừng 80 km, cách trung tâm huyện 9km với diện tích 53,2 ha, là nơi vẫn giữ được những nét nguyên sơ hiếm có của một thung lũng giữa đại ngàn với những đồi núi xanh mướt, những động thạch nhũ kỳ ảo.

Đến với Quần thể di tích lịch sử văn hóa, danh lam thắng cảnh hang động Chùa Tiên là đến với tín ngưỡng tâm linh của người Việt, du khách sẽ được tìm hiểu về Phong tục thờ Mẫu tại các đền, chùa và hang động trong quần thể di tích. 

Điểm đầu tiên là Đền Trình thờ Tam vị Đức Thánh Ông, nơi thờ người có công khai phá ra vùng đất này. Đền được xây theo lối kiến trúc chữ nhất (-), xung quanh ngôi đền được che phủ bởi những tán cây râm mát.

Đền Trình thờ Tam vị Đức Thánh Ông

Tiếp theo là Đền Mẫu cách đền Trình khoảng 300m về phía Tây Bắc nằm ẩn mình trên sườn núi So (hay còn gọi là núi Thờ) quay hướng Đông Bắc, hướng ra lòng thung. Từ xưa đến nay Đền Mẫu là địa điểm thu hút khách khá đông trong quần thể di tích này, sự linh thiêng huyền diệu của Mẫu Tổ Âu Cơ vẫn được lan truyền. Du khách thập phương vẫn tìm về cầu xin Quốc Mẫu ban cho mưa thuận gió hòa, quốc thái dân an, dân chúng ấm no, hạnh phúc.

Điểm đến tiếp theo là Chùa Tiên, nơi nhân dân địa phương và khách thập phương về lễ phật. Chùa được khởi công xây mới năm 2007 với chiều dài 34m, chiều rộng 33m tổng diện tích là 1.122m2 với hệ thống tượng phật được lắp đặt thật công phu và bài trí cả một không gian rộng thật u huyền và tĩnh mịch. 

Chùa Tiên, địa điểm tổ chức Lễ hội diễn ra hằng năm

Sau khi vào các đền chùa tại tại quần thể di tích, du khách có thể thăm quan các danh thắng nằm trong quần thể điểm di tích như sau:

Động Mẫu Long nằm trong lòng núi Thờ, cửa hang quay về hướng Đông Bắc, lối vào hai bên vách đá vô vàn các khối nhũ rủ xuống với nhiều hình thù kỳ thú và được sắp đặt rất thoáng như một bức tranh. Dưới nền động là con suối Đền được chảy từ ngoài đầm vào hang như con rồng đang uốn mình, lượn quanh tạo vẻ mềm mại uyển chuyển trong một không gian cứng cỏi của hang động.

Động Tam Tòa có không gian rất thoáng rộng chiều dài của động khoảng 130m, động được chia làm 3 tòa: Đứng trước cửa động Du khách sẽ phải bàng hoàng choáng ngợp  bởi một không gian rộng lớn bao trùm một thế giới nhũ đá thần kỳ và điều đặc biệt của thế giới nhũ đá trong động Tam Tòa đó là phần đa các khối nhũ đều lớn và quy mô, Du khách có thể ngắm nhìn từ vòm trần rủ xuống từ lòng động mọc lên các khối như hòa quyện vào nhau đan xen nhau tạo nên một bức tranh sinh động có chỗ rực rỡ như một vườn hoa, chỗ thướt tha như những dải lụa. Đi sâu vào bên trong giữa bốn bề là mầu sám của đá các khối nhũ hiện lên kỳ ảo giữa không gian mầu tối các khối nhũ lấp lánh giữa ánh đèn trông như ngọc, ngà ngỡ như mọi sự trắng trong cao đẹp của thế gian ngưng tụ tại đây. 

Động tiên là nơi du khách sẽ có dịp được vào cửa Cha ra cửa Mẹ, cửa Cha ngang cửa thượng thiên bước vào ta ngỡ như đang đến một sứ sở thần tiên mà thiên nhiên đã ban tặng, những khối nhũ đá óng ánh mang biểu tượng của núi vàng núi bạc, những cánh đồng ruộng bậc thang của người mường Tây Bắc

Động Cung tiên ở độ cao khoảng 150m so với mặt đất, cửa động quay về hướng Đông từ cửa hang đi xuống ta bắt gặp các hình ảnh lung linh, huyền ảo như: Đèn trời, cờ thần, giải phướn bạc, quạt ba tiêu, cây cau, dàn trầu thể hiện sự tích trầu cau, ông tơ bà nguyệt cầu mong sự trường sinh và nhân duyên…

Động ông Hoàng Bảy, nằm trong lòng núi đá Bạc Mày đứng ở cửa Động nhìn xuống là cánh đồng lúa Thung Bương, với những thửa ruộng xanh mơn mởn đang thời con gái. Nhìn đối diện sang dãy núi bên kia là động Châu Sơn trang nghiêm đầy bí ẩn, kề tiếp là động Suối Bạc thơ mộng ẩn chứa bên trong vô vàn thạch nhũ lung linh huyền ảo…

Múa Lân tại Lễ hội Chùa Tiên

Quần thể Di tích danh lam thắng cảnh quần thể hang động khu vực chùa Tiên là nơi phát triển mạnh loại hình du lịch văn hoá, tâm linh. Đây là một điểm du lịch cấp tỉnh thu hút được nhiều khách trong và ngoài tỉnh đến du lịch tại tỉnh Hoà Bình nói chung và huyện Lạc Thuỷ nói riêng.